Yn dilyn misoedd o waith caled yn casglu storiâu gan y gymuned leol, mae Theatr y Torch wedi lansio Gwefan Stori Sir Benfro yr Hydref hwn. Dechreuodd y prosiect ym mis Ionawr 2021 yn ystod ail gyfnod o gyfnod clo Covid yng Nghymru a gyda chymorth nifer o dalentau artistiaid ffrilans, blodeuodd i mewn i ddathliad hyfryd o’n sir a’i phobl. O ddechrau’r prosiect, a’i tharddiad yn ystod sgwrs rhwng Peter Doran, Cyfarwyddwr Artistig y Torch a’i dad, fe wnaeth yn glir bod y tîm am ei gwneud yn archif byw o storiâu y mae modd cyfrannu iddi, sydd nawr wedi eu cynnwys yn y wefan newydd.

Bwriad Stori Sir Benfro yw dod ag artistiaid lleol a’n cymuned at ei gilydd trwy fapio’r sir trwy storiâu bob dydd a adroddir gan bobl sy’n byw yma, trwy gyfrwng y Gymraeg, Saesneg a BSL. Efallai y bydd stori yn rhywbeth mor syml â sut mae bywyd wedi newid dros y blynyddoedd, neu gallai fod yn ddigwyddiad arbennig yr hoffech ei gofio. Mor aml mae'r storiâu hyn yn aros fel chwedlau yn ein teuluoedd ein hunain, ond mae hwn yn gyfle i'w rhannu â'r byd. Mae gan bawb stori i'w hadrodd, a bydd y prosiect hwn yn hwyluso'r straeon hyn i gael eu recordio a'u cofio am genedlaethau i ddod.

Mae'r prosiect wedi rhoi cyfle i 10 gweithiwr ffrilans creadigol o Sir Benfro ddangos eu doniau a chymryd rhan mewn rhywbeth a fydd o fudd i'w cymuned am flynyddoedd lawer i ddod. Y gobaith yw y gellir defnyddio'r archif yn y pen draw i helpu i ddysgu plant ysgol am hanes eu sir a'i phobl.

Meddai Suzi McGregor, un o’r bobl greadigol ffrilans a oedd yn gweithio ar y prosiect:

“Arbennig iawn oedd cael bod yn rhan o Stori Sir Benfro - i gael fy nghysylltu trwy adrodd straeon gyda'r bobl yn fy nghymuned pan oedd popeth yn teimlo mor wahanol ac yn cau i lawr yn ystod y cyfnodau clo, roedd yn gyfle i agor eto a chlywed straeon bob dydd sy'n emosiynol ac sy’n cysuro. Roedd y gwaith byrfyfyr lleisiol yn Eglwys Gadeiriol Tŷ Ddewi yn fynegiant o fy niolchgarwch mewn gwirionedd, diolchgarwch i bobl a thirwedd Sir Benfro.

Arweinydd creadigol y prosiect oedd James Williams a nododd heb Stori Sir Benfro, ni fyddai rhai o’r storiâu byth yn cael eu clywed:

“Nid oedd rhai pobl am adrodd eu storiâu ond roedd rhai am siarad gyda rhywun a rhannu eu profiadau. Dywedodd eraill nad oedd ganddynt unrhyw storiâu i’w hadrodd, yna byddent yn siarad am dros awr a byddai’r artistiaid yn dweud y byddent wedi dymuno eu bod wedi recordio’r drafodaeth. Mae bywyd pawb yn unigryw. Mae ganddynt storiâu sy’n bwysig i’w rhannu cyn iddynt gael eu colli am byth.”

Mae nifer o’r cyfraniadau wedi’u cyfuno i mewn i fideo olaf yn adlewyrchu cam cyfredol y prosiect - ‘Stori Sir Benfro’. Mae'r clip 20 munud hwn yn adlewyrchiad o'r holl straeon a gasglwyd hyd yn hyn ynghyd â'r broses artistig o daflunio straeon ar rai o dirnodau mwyaf eiconig Sir Benfro. Yn hwyr yn y nos, yn ystod Ebrill 2021, ymunodd y Dylunydd Goleuadau Ceri James a thîm technegol Theatr y Torch, a wnaeth, gyda chaniatâd, ragamcanu fideo o'r straeon a gomisiynwyd yn arbennig ar y tirnodau hyn. Cafodd y tafluniadau hyn eu ffilmio a'u tynnu i greu pennod arall o straeon sy'n bwydo i'r fideo Stori olaf. Ymwelodd y tîm â Chastell Penfro, TŷJetty Trinity yn Burton Ferry, Capel yn Nhŷ Rhos, Siop Y Sgwâr ym Maenclochog, Tŵr Gwn Caergrawnt yn Noc Penfro, Castell Manorbir, Castell Hwlffordd ac wrth gwrs ein cartref, Theatr y Torch. Hoffai Theatr y Torch ddiolch i bawb wnaeth gymryd rhan am eu cefnogaeth a'u cydweithrediad parhaus trwy gydol y prosiect hwn.

Ychwanegodd Cyfarwyddwr Gweithredol Theatr y Torch, Benjamin Lloyd:

“I ni yn y Torch, fe wnaeth Stori Sir Benfro ddarparu’r golau i dyllu’r dyddiau tywyll hynny o’r cyfnod clo. Roeddem yn ysu am gyrraedd y rhaniad a chysylltu â'n cymunedau, (yn enwedig y rhai sy'n anodd eu cyrraedd ac nad yw eu lleisiau'n cael eu clywed yn aml) ac i gefnogi ein lleisiau creadigol trwy'r amser hwn, a phrofodd hyn y cyfrwng delfrydol. "

Canlyniad Stori Sir Benfro yw gadael rhodd, i atgofion gael eu rhannu ac, yn bwysicaf oll, cysylltu cenedlaethau a chymunedau Sir Benfro gyda'i gilydd trwy adrodd storiâu. Ysgrifennwyd y bennod gyntaf a bydd llawer mwy i ddilyn.

Mae gwefan Stori Sir Benfro nawr yn fyw, a gall ymwelwyr glicio ar fap rithwir o’r sir i ddewis dros 70 stori i’w darllen a gwylio, yn ogystal â chyfrannu stori eu hun pe fyddai ganddynt ddiddordeb.

Trwy gydol yr Hydref, bydd arddangosfa Stori Sir Benfro yn cyd-fynd â hyn ar draws Theatr y Torch. Yn yr arddangosfa hon, mae'r ffotograffwyr Mohamed Hassan a Liam Cole yn rhannu delweddau o'u harchwiliadau ar draws Sir Benfro. Mae'r gwaith yn amrywio o ddogfennaeth o elfennau perfformio Stori Sir Benfro, i ddelweddau mwy agos atoch o fywyd yn y cartref, i dirweddau, i bortreadau unigol. Maent yn rhagflas ar gyfer y casgliad cyflawn o luniau y gellir eu gweld trwy ymweld â thudalennau artistiaid y wefan.

Am fwy o wybodaeth ac i gyfrannu tuag at Stori Sir Benfro ewch i: http://www.pembrokeshirestory.co.uk/