Cyfweliad Pum Munud … gyda Chelsey Gillard

Comedi gyffrous am gariad, marwolaeth a chyfrinachau cudd yw Kill Thy Neighbour (24 Ebrill – 04 Mai yma yn y Torch). Mae Caryl a Meirion, wedi blino ar frwydro yn erbyn y pwerau, bob amser yn anghytuno yn eu pentref Cymraeg perffaith cerdyn post. Wrth i'w cymuned ddiflannu, daw straeon tywyll i'r amlwg o'r tu ôl i ffasâd y bocs siocled. Wedi’i hysgrifennu gan Lucie Lovatt a aned yn Wrecsam, Kill They Neighbour yw drama lawn gyntaf Lucie. Mae’r sioe hon yn gyd-gynhyrchiad gyda Theatr Clwyd, wedi’i chyfarwyddo gan ein Cyfarwyddwr Artistig gwobrwyedig, Chelsey Gillard.

Sut byddet ti’n disgrifio'r sioe hon i ffrind?

Llawn cyffro, yn droellog ac yn ddoniol. Ychydig fel ffilm (Sightseers) neu gyfres deledu (Flowers), yn gymysg â rhywfaint o hiwmor Alan Ayckbourn a syrpreisys i gystadlu ag unrhyw ffilm gyffro dda.

Beth oedd dy ymateb cyntaf ar ôl darllen y ddrama am y tro cyntaf?

Roeddwn wedi gwirioni ar unwaith. Roedd gen i ddelwedd glir o bwy oedd y cymeriadau hyn. Syrthiais mewn cariad â Caryl yn arbennig. Roeddwn i am siarad â Lucie a darganfod popeth am ei hysbrydoliaeth ar gyfer y ddrama ac roeddwn i'n gwybod fy mod i am ei gweld ar lwyfan - anrhydedd yw cael ei chyfarwyddo.

Mae hon yn ddrama newydd sbon, ydy hyn yn heriol i chi fel cyfarwyddwr?

Mae gan ysgrifennu newydd ei heriau ei hun wrth gwrs. Gyda dramâu clasurol yn aml mae’n ymwneud â rhoi eich tro eich hun ar y chwedl adnabyddus, gydag ysgrifennu newydd mae’n ymwneud â chyflwyno’r ddrama i’r byd, gan sicrhau bod cynulleidfaoedd yn gweld yr holl ddisgleirdeb y mae’r awdur wedi’i roi i mewn i’r sgript, heb wneud llanast ohoni! Rwyf wrth fy modd yn gweithio gydag awduron ar ddramâu newydd, mae'n teimlo eich bod chi'n gallu siarad yn uniongyrchol â'r byd fel y mae nawr ac mae hynny mor gyffrous.

Ble wyt ti’n dechrau wrth gyfarwyddo drama?

Mae angen i mi ei wybod yn fanwl. Darllenais y ddrama yn uchel (yn wael), felly gallaf fod yn siŵr fy mod yn dod i adnabod y cymeriadau, sut mae’r plot yn datblygu, yr eiliadau o densiwn mwyaf. Mae gen i gopi o'r sgript wedi'i orchuddio â sgribls, meddyliau a syniadau.

Yna pan fyddaf yn ymarfer rwy’n dechrau gyda chopi glân, yn barod i gael fy synnu gan yr hyn y mae pawb yn ei gyfrannu i’r ddrama gyda fy holl waith blaenorol fel sylfaen.

Pam mae’r stori hon mor bwysig i’w hadrodd nawr?

Yn gyntaf, mae’n ddrama ddifyr iawn a fydd, gobeithio, yn cael y gynulleidfa i chwerthin a dyfalu beth sy’n mynd i ddigwydd nesaf. Weithiau rydyn ni’n tanbrisio adloniant, ond mae mor bwysig. Mae’r themâu yn y ddrama yn adlewyrchu cymaint o’r hyn sy’n digwydd ar draws y wlad ar hyn o bryd, yn enwedig mewn ardaloedd gwledig ac arfordirol. Erydiad araf ardaloedd preswyl, dod yn safleoedd ar gyfer tai haf a thwristiaeth, gan adael pentrefi a threfi yn wag am ran helaeth o'r flwyddyn. Mae fel llythyr caru at gymunedau sy’n gofalu am ei gilydd, yn dathlu gyda’i gilydd ac yn rhannu’r amserau caled. Gallem oll wneud cael ein atgoffa o ba mor dda yw hi i adnabod (a pheidio lladd!) eich cymdogion.

Oes gennyt ti hoff ran/eiliad/cymeriad yn y ddrama?

Mae cymaint o eiliadau sy'n dal i fynd â’m gwynt, ac ni allaf aros i ddod â nhw'n fyw gyda'r actorion. Ni allaf ddweud gormod oherwydd byddaf yn datgelu gormod, ond mae'r golygfeydd ychydig cyn ac ychydig ar ôl yr egwyl yn llawn troeon trwstan, ysgrifennu hardd a drama iawn.

Pa argraff wyt ti’n gobeithio y bydd y sioe yn ei chael ar y gynulleidfa?

Rwy'n gobeithio y byddant yn dal i siarad amdani drannoeth yn y gwaith, yn y siop, o amgylch y bwrdd cinio. Yr eiliadau a'u synnodd, yr hyn a gawsant yn ddoniol, pa gymeriad y maent yn ochri ag ef!

Yn bennaf rwy'n gobeithio y cânt noson allan wych a chofiwch ddweud wrth y bobl maen nhw'n eu caru, cymaint maen nhw'n ei olygu iddyn nhw. Braidd yn ddwl ond yn wir.

Pa gyngor fyddet ti’n ei roi i bobl sydd am ddechrau cyfarwyddo?

I wylio, darllen, defnyddio cymaint o ddiwylliant a chyfryngau o bob ffurf ag y gallwch. Dydych chi byth yn gwybod beth all eich ysbrydoli. Cofiwch, waeth pa mor anodd yw hi ar adegau rydych chi'n cael chwarae gyda’ch dychymyg am fywoliaeth, ac mae hynny'n wych.

Pwy sy'n dy ysbrydoli a phwy hoffet ti weithio gyda nhw yn y dyfodol?

Mae cymaint o bobl yn fy ysbrydoli, gallwn i ysgrifennu rhestr faith. Ar hyn o bryd rydw i wir yn mwynhau rhai mathau eraill o ddiwylliant – gemau fideo, teledu a dw i wastad wedi bod gyda fy nhrwyn mewn llyfr. Gall defnyddio dulliau adrodd straeon eraill wneud i chi feddwl mewn ffordd wahanol.

Mewn gwirionedd mae wedi bod yn freuddwyd i mi gweithio gyda Victoria John. Fe wnaethon ni gyfarfod sawl blwyddyn yn ôl, cyn i mi hyd yn oed wybod fy mod i am gyfarwyddwr, roeddwn i'n cael fy nenu i theatr ac roedd Victoria mor garedig. Mae hi hefyd yn actor gwych.

Hoff sioe i ti ei gweld yn 2023?

Unwaith eto, gallai hon fod yn rhestr faith. Roeddwn i’n CARU Rhinoceros gan Theatr Genedlaethol, gyda’r gwych Dafydd Emyr ynddi. Roedd Sorter, drama newydd gan Richard Mylan, wedi’i chyfarwyddo gan Francesca Goodridge o Glwyd ei hun yn farddonol, creulon, mae hi wedi aros ‘da fi mewn gwirionedd. Ac roedd sioe gerdd newydd epig Cwmni Fran Wen, Branwen: Dadeni, yn bwerus ac wedi gosod y safon ar gyfer cynyrchiadau Cymreig uchelgeisiol.